ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ

O κριτικός τέχνης  Χρήστος Ν. Θεοφίλης  σε διάλογο με τον Ζωγράφο Ακαδημαϊκό Παναγιώτη Τετση. Ως έναυσμα διαλόγου το έργο της Ζωγράφου μαθήτριας του Μαγδας Σιαμκουρη, αλλά και οι  αγωνίες του χώρου των καλών τεχνών.   

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ Την Μαγδα Σιαμκουρη την χαρακτηρίζουν έννοιες αντίθετες ως προς την στατικοτητα ….

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ Δυσκολία παρουσιάσεως, ενός προσώπου μακρόχρονης φίλιας και του έργου του, όπου γνωρίζεις αρκετές πτυχές - όσες μπορεί να γνωρίζεις- της προσωπικότητας του. Ιδιαίτερα μιας έντονης, την οποία για να αντιληφθείς σε σύντομη γνωριμία είναι όχι τόσο απλό και ιδιαίτερα όταν την χαρακτηρίζει το προσόν της επιμονής .

  Στην φιλία μας είναι ξένη η στατικοτητα αυτό το διαπιστώνετε, η το έχετε διαπιστώσει, από το έργο της και την δραστηριότητα.

 Είναι εκλεκτική τόσο στις αισθητικές αντιλήψεις όσο και στις στενές κοινωνικές επιλογές και στις φιλίες. Κυκλοφορεί στο σινάφι μας σε περιορισμένη έκταση, στάση που συναρτάται από διαφορά και δεν είναι ξένη προς τις αντιλήψεις περί τέχνης. Συμβαίνει να αλλάζει θέση όταν πεισθεί ότι δεν ήταν παρά στενά υποκειμενική και λανθασμένη από κακή εκτίμηση διαφόρων αιτίων έχοντας αναγνωρίσει αξία η ασημαντότητα ενός δημιουργήματος .

  Η Μαγδα έχει απόψεις τις υποστηρίζει με επιμονή ενίοτε με πάθος δίχως φανατισμό όμως.

 Η Μαγδα παραγνωρίζει την λογική την υπερβαίνει, είναι αιθεροβάμων, υποστηρίζει αυτό που είναι ακατόρθωτο, το ανέφικτο. Κολυμπάει στο πέλαγος του ασυνείδητου αλλά βγαίνει στέγνη.

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ Η Μαγδα ως προσωπικότητα σκιαγραφείτε δια της οδού της τέχνης της …

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ Η Μαγδα αντιπαθεί την συμβατικότητα, δεν αντιπαθεί την ρευστότητα αυτήν των ημερών μας και της εποχής. Ενίοτε γίνεται αυστηρή η και αντίθετα ανεκτική.

 Δεν της διαφεύγει ότι η ταχύτητα της διαρκούς ροής προς αλλαγή – κυρίως στην τέχνη συνεπάγεται την παλαιότητα και την άρνηση. Παρ όλα αυτά δεν αρνείται ο,τι έχει επιτευχθεί και έχει κληροδοτηθεί στον χρόνο.

 Ξέρει ότι παίζει με την αβεβαιότητα του μέλλοντος – στάση έντιμη και τολμηρή – αλλά την ενδιαφέρει διακαώς το παρόν. Αντιπαθεί την ακαδημαϊκότητα στον ίδιο της εαυτό.

 Η Μαγδα οργίζεται μα ποτέ κατά προσώπων.

 Η Μαγδα τόσο συμπαθεί όσο και αντιπαθεί.

 Η Μαγδα αγαπάει, δεν μισεί, θα πρέπει να προσθέσω ότι είναι και ελεήμων ακόμα.

 Αυτό το πορτραίτο, επιφανειακό ίσως, καθρεφτίζει την τέχνη της…Θα μπορούσα να σταματήσω εδώ…..Αλλά θα μιλήσουμε τώρα για τέχνη….

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ Ως έναυσμα του διάλογου μας το έργο της Μαγδας Σιαμκουρη, αλλά και οι  αγωνίες του χώρου των καλών τεχνών…. 

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ Πρεπει να πω πως είναι καλλιτέχνης της ζωγραφικής και πως η ρίζα της είναι σ αυτήν, την θαυμάζει, την αγαπάει όχι μόνο του παρελθόντος αλλά το ίδιο και το σήμερα, όμως αρνείται να υποχωρήσει και να ενδώσει σ αυτήν, νομίζει ότι δεσμεύεται. Έτσι κάποια στιγμή πριν, εγκατέλειψε ο,τι εργαλείο ήταν σχετικό: πινέλα και τα συνήθη χρώματα,  δίχως η τομή να είναι αδιάλλακτη.

  Η επιστροφή γίνεται δι άλλης οδού, εις περιόδους και περιστάσεις, τις οποίες αρχικά επέλεξε, με έργα χαρακτικής : χαλκογραφίες όσο και λιθογραφίες στις οποίες φέρνει στην επιφάνεια την συσσωρευμένη και ηθελημένα καταπιεσμένη άκρατη ζωγραφικοτητα, όπως ο κήπος, σαν μικρό δασάκι, με τους πολλούς λεπτούς κορμούς και κλαριά δέντρων η πρωτύτερα το τοπίο με τα μοναχικά σκούρα ψηλόλιγνα δέντρα στον ορίζοντα, σε ένα ποιητικό ζωγραφικά λυκόφως.

 Η στάση που χάραξε με πείσμα η Μαγδα ήταν τέτοια που της επέτρεπε να έχει πρόσβαση στην ρέουσα τέχνη. Δεν ήθελε να είναι έγκλειστη σε έναν περιορισμένο κύκλο στατικοτητος. Αν δεχθούμε ότι επέβαλε εσωτερική κρίση λανθασμένης αυτογνωσίας, κατά την γνώμη μου, ηθελημένα απέβαλε μια μεταξένια πτυχή του εαυτού της. Ήθελε επιμόνως να ενταχθεί στο κύκλωμα της σύγχρονης τρέχουσας τέχνης, κάθε άλλο τι το θεωρούσε αρχή καρκινώματος για την τέχνη της.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ Η σοφία της καρδιάς το σημαντικότερο εργαλείο απέναντι στην βιβλιοταξινομημένη  γνώση και σε κάθε -ισμο………

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ Ένας καλλιτέχνης ζωγράφος, γλύπτης, «εικαστικός» όπως λένε σήμερα, είναι χειροπλαστης δηλαδή εκείνος που έχει ως κύριο εργαλείο για να εκφράζεται απαραιτήτως τα χέρια και δάκτυλα που τα κινούν νους και καρδιά, δηλαδή ο,τι δημιουργεί είναι πράξη και όχι λέξεις, λόγια.

 Το σημειώνω γιατί συχνά στη σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση ο λόγος, δηλαδή τα λόγια υπερσκελιζουν την πράξη.

 Η Μαγδα  ο,τι έκανε και κάνει είναι μόνο πράξη. Άλλωστε η ροή ενός άσκοπου λόγου κρύβει πενιχρότητα δημιουργίας που δεν αφήνει στον χρόνο σφραγίδα. Έτσι αντί να ζωγραφίζει – αν και δεν απέφυγε η δεν ξέφυγε από την σαφή ζωγραφική πράξη – ανέφερα τις λιθογραφίες και γενικά τα χαρακτικά της, άρχισε να πλάθει, χειροπλαστικη πολτού χαρτιών δοκιμές που της άνοιγαν άλλων ορίζοντα, έτσι υπερπήδησε την ομαλή λεία επιφάνεια του μουσαμά η του χαρτιού και πέρασε στην τραχύτητα σαν εκείνη των γεωλογικών ανακατατάξεων των ηφαιστιογενών τοπίων ιδωμένων από μεγάλο ύψος. Τα τοπία αυτά είτε δημιουργούν επίπεδους κρατήρες με χώματα γης σε χρώματα λαμπερά και έντονα είτε ρωγμές και χαράδρες σαν μικρογραφίες φαραγγιών που τα ερμήνευσε με τον τρόπο της πλάθοντας με φαντασία και με σπάνια, τονίζω, ευαισθησία.

  Μπορεί να απέβαλε τα χρώματα, – μπογιά ζωγραφικής-, αλλά η μεταπήδηση στο αναλλοίωτο, από κάποιο  χρώμα της πρόσφερε άλλες αρετές που σ αυτές πρέπει να αναγνωρίσουμε την ζωντάνια και τον παλμό που κέρδισε και που εκτείνονται σ όλη την επιφάνεια του έργου. Φαινομενικά μπορεί να κατατάξει κανείς την φίλη μας και το έργο της στον χαρακτήρα που συγκλίνει στον ψυχρό ορθολογισμό ενώ αντίθετα υποκρύβεται συγκαλυμμένη η καμουφλαρισμένη ευαισθησία, μιας λεπτότατης ευαισθησίας έντασης που πλησιάζει αυτή του Ροθκο του απλουστευμένου πυκνού ζωγράφου. Θα το διαπιστώσετε, στον Ροθκο , σε έργα του, όταν δημιουργεί μια ζώνη σαν ταινία, με το βερνίκι που περνά με το πινέλο πάνω σε επιφάνεια χρώματος ίδιου με εκείνη του βερνικιού, ώστε να έχει διάφορα τόνου και ποιότητος, το ίδιο θα προσέξετε σε ένα χαρακτικό χαλκογραφία της Μαγδας την εναλλαγή και την ποικιλία ποιότητος του μαύρου, θα δείτε την συγγένεια.

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ Ως χαράκτρια και ζωγράφος η Μαγδα διατυπώνει την αίσθηση του μυστηριώδους αυτή η αίσθηση είναι συνοδοιπόρος   και στην  φωτογραφική της ενότητα «με φως τηλεοπτικό» .Εργαλεία της η φωτογραφική μηχανή και η οθόνη της τηλεόρασης εν λειτουργία. Ο φακός καταγράφει στην διαφάνεια η στην σκιά ότι ενδιάμεσα τοποθετείτε. Συνθέσεις κοινότυπες μα και ευφάνταστες  που λειτουργούν ως πρίσμα διάθλασης-οπτικής συγκίνησης-αποδόμησης της φωτεινής πηγής και των προβαλλόμενων εικόνων της….

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ Ατυχώς η θητεία της στην χαρακτική δεν ήταν μακράς διάρκειας  - η ίδια εξομολογείται ότι την έβλεπε ως καταναγκαστικό έργο – αυτό δεν είναι αλήθεια γιατί έχει δημιουργήσει έργα . Συμβαίνει η μαγειρική και η κουζίνα της να μας κουράζει. Το υποκατάστατο στο οποίο επιδόθηκε με τα φωτογραφικά και ηλεκτρονικά μέσα, μέσω των εικόνων της τηλεοράσεως ήταν μια άλλη δοκιμή της, μέσα από το συνεχές ανήσυχο πνεύμα της που δεν μας άφησε αδιάφορους. Όμως η τρυφερότητα μέχρι λαγνείας που απέθετε επί ατελείωτες ώρες επάνω στην υπό χάραξη επιφάνεια περιείχε το ερωτικό σφρίγος και που είναι το μέγιστο στοιχείο του έργου τέχνης .

  Η Μαγδα έχει επιτελέσει έργο σημαντικό που κέρδισε τον έπαινο των «σοφιστών» αλλά λιγότερο του δήμου και της αγοράς, γιατί η ίδια από χαρακτήρος δεν επιδίωξε και γιατί στον κυκλώνα των συγχρόνων καλλιτεχνικών ρευμάτων η λέξη ευαισθησία καλλιτέχνη, μπορεί κάποτε νάνε ψόγος και μομφή με συνέπεια ώστε να μένει έξω από τον κύκλο των «εκλεκτών» .

 Αν προσπάθησε να μην επωμισθεί το βάρος ενός τέτοιου στίγματος, γιατί αυτό θα την παραμέριζε από την μεγάλη καλλιτεχνική σύναξη, δεν το κατόρθωσε. Η ύψιστη αυτή ποιότητα είναι το επίτευγμα του έργου τέχνης που του εξασφαλίζει την ζωή στο χρόνο.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Γεννήθηκε στην Ύδρα το 1925. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και την Ύδρα. Σπούδασε ζωγραφική στην Α.Σ.Κ.Τ. της Αθήνας. Στη συνέχεια, με υποτροφία στο Παρίσι, σπούδασε χαρακτική και μελέτησε τα Μουσεία.

Καθηγητής αρχικά σε Ελεύθερες Σχολές και από το 1976-1991 δίδαξε στην Α.Σ.Κ.Τ., όπου το 1989 εξελέγη πρύτανης του ιδρύματος. Το 1993 εκλέγεται Ακαδημαϊκός.

Ατομικές εκθέσεις περίπου εξήντα στην Αθήνα και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, σε Πινακοθήκες και σε ιδιωτικές αίθουσες τέχνης.

Aναδρομικές εκθέσεις του έχουν οργανωθεί σε Μουσεία, Πινακοθήκες και Κέντρα Τέχνης σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και στην Κύπρο.
Την άνοιξη του 2003 ο Δήμος της Φλωρεντίας παρουσίασε έκθεση του Π. Τέτση στο ιστορικό Salone Brunelleschi.
Το καλοκαίρι του 2006 το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή - Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσίασε στην Άνδρο την έκθεση "Θάλαττα".
Το καλοκαίρι του 2007 ο Δήμος της Ύδρας παρουσίασε στο Μέγαρο Κουντουριώτη στην Ύδρα την έκθεση "Η Ύδρα του Τέτση".

Ομαδικές εκθέσεις (επιλεκτικά):

1987 - Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Εθνική Πινακοθήκη, Αθήνα

1983 - Σύγχρονη Ελληνική Χαρακτική, Τhe Fine Arts Society, Λονδίνο, Αγγλία

1982 - Η φυσιογνωμία της μεταπολεμικής τέχνης στην Ελλάδα: Εξπρεσιονισμός, επιμέλεια Ε. Βακαλό, οργάνωση-παρουσίαση Γκαλερί Νέες Μορφές, Αθήνα

1964 - Διεθνής έκθεση χαρακτικής, Τόκιο, Ιαπωνία

1960 - Διεθνής έκθεση χαρακτικής, Λουγκάνο, Ελβετία

1959 - Μπιενάλε Αλεξανδρείας, Αίγυπτος

1958 - Μουσείο Guggenheim, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ

1957 - Μπιενάλε Sao Paolo, Βραζιλία

΄Εχουν εκδοθεί τέσσερις μονογραφίες για το έργο του, καθώς και ένα βιβλίο με κείμενα του για την τέχνη. Μετέφρασε επίσης και προλόγισε το βιβλίο του C. Cennini «πραγματεία περί ζωγραφικής».